Twee weken informatie

De laatste weken van juni op vakantie geweest.  Voor het eerst sinds jaren ook weer zonder apparatuur om bij je email of werk te komen. Wat staat er dan te wachten na een afwezigheid van ruim twee weken??

De oogst:
- 315 email werk.
- 270 whatsapp berichten
- 225 prive-berichten
-   33 linkedin verzoeken en berichten
-   15 sms'jes
-   14 papieren tijdschriften.
-     2 papieren brieven.

Opvallend hoe de transitie van papier naar digitaal al helemaal zichtbaar wordt in dit lijstje.  Inmiddels zijn we een week verder. Voor een groot deel is alles weggewerkt. Alleen de mailboxen hebben nog een stuwmeer liggen,wat we rustig wegwerken in de zomerperiode.

De kanteling naar de participatiesamenleving, over tussen wal en schip vallen.

De participatiesamenleving is op dit moment het toverwoord in Den Haag. Een participatiesamenleving of doe-democratie is een samenleving waarin iedereen die dat kan verantwoordelijkheid neemt voor zijn of haar eigen leven en omgeving, waarbij de (landelijke) overheid geen of slechts een faciliterende rol speelt.  De participatiesamenleving is afgeleidt van het principe van civil society dat met name in Angelsaksische landen wordt toegepast.

Op bijna alle departementen wordt op dit moment nagedacht hoe de particpatiesamenleving kan worden benut voor het realiseren van beleidsdoelstellingen. Grote transities en bezuinigingen kunnen mogelijk door middel van meer participatie worden gerealiseerd.

In een inteview met Management Site spreekt directeur Geert van Maanen van ABD-topconsult, het interne consultancy bureau van het rijk, over de transities naar de participatiesaemenleving die nu plaats vinden. Hij geeft aan dat excellente uitvoering nodig is, en pleit voor meer aandacht en waardering voor de uitvoeringsorganisaties. "Als overheid worden we op twee manieren afgerekend, op de politiek – zeg maar wat er allemaal op en rond het Binnenhof gebeurt – én op de wijze van uitvoering. Hoe organisaties als de Belastingdienst, UWV, of Rijkswaterstaat presteren"  Dat laatste kan ik het natuurlijk alleen maar mee eens zijn. Daarnaast noemt Geert van Maanen diversiteit, snel schakelen en ín verbinding zijn met de samenleving als belangrijke randvoorwaarden die ingevuld moeten zijn bij deze grote transities.

Met name op het dossier van de zorg wordt zichtbaar dat transities ook slachtoffers kent, mensen die tussen wal en schip (dreigen) te vallen. Nieuwsuur bericht deze week over het ten onrechte weigeren van verpleeghuiszorg,  onnodige ziekenhuisopnames om toch toegang te krijgen tot de revalidatiezorg en te strenge indicatiestellingen door het CIZ.  Het CIZ krijgt er in de uitzendingen deze week van nieuwsuur zwaar van langs, en zorgorganisatie Actiz pleit inmiddels voor een onafhankelijk onderzoek naar de indicatiestellingen.  Het lijkt dat er op dit veld niet aan de randvoowaarden van zoals Geert van Maanen die noemt wordt voldaan. Voorbeeld van snel schakelen, het laatste nieuwsbericht op de website van CIZ is van januari 2014, over de berichtgeving van deze week wordt nog geen reactie gegeven op de website.

transities als onderliggende aanjager van innovatie

De afgelopen weken ben ik opvallend vaak het begrip transities in samenhang met innovatie tegen gekomen.  Transities vereisen systeemveranderingen, aanpassingen en daardoor innovaties.  Allereerst schrijft de Adviesraad voor Wetenschap en Technologiebeleid  er over in zijn publicatie 'waarde creëren uit maatschappelijke uitdagingen' zie ook mijn eerdere blog hierover.  In het advies wordt heel nadrukkelijk gepleit op regie op maatschappelijke transities door de vakdepartementen, de overheid wordt uitgedaagd om soms ook echt het voortouw te nemen, zoals ook door Mazzucato bepleit in haar boek - the entrepeneurial state. 

Vorige week mocht ik tijdens de leergang 'van kennis naar beleid en goverannce' die ik volg, intensief in gesprek met Jan Rotmans. Centraal stond het gedachtegoed over transitie zoals hij ook opschrijft in zijn boek 'In het oog van de Orkaan'.  Hij heeft een prachtig ,bijna visionair, verhaal, maar als je vervolgens door vraagt dan blijkt toch wel dat er ook in al deze situaties soms knelpunten zijn.  Zo blijkt dat de eerste drijvende gebieden in Rotterdamse haven toch aanbesteed moeten worden, iets wat men had kunnen weten als er in een eerdere fase inkoopprofessionals hadden meegedaan in het proces.  Ook de concessie die nu wordt voorbereid voor een van de havengebieden ga ik met interesse volgen, daar zie ik nog wel wat aandachtspunten.

Het verhaal van Jan Rotmans heeft voor mij een aantal zaken scherper gemaakt:
1 - Nederland is in transitie en wel op verschillende domeinen. Dat is iedere dag te zien.
2 - Transities zijn niet te regisseren of te managen door 1 partij, maar je kan ze wel beinvloeden door mee te bewegen.
3 - Er is een rol voor de overheid weggelegd, maar de klassieke interventies van de overheid (wetten en regels) werken vaak niet. Een andere rol is nodig. Dit kan faciliteren en verbinden zijn, maar het kan ook regie nemen bij het opschalen van ontwikkeligen en het bevorderen van marktcreatie.
4 - Transitie biedt een voedingsbodem voor innovatie.

Bijzonder om zo verschillende puzzelstukjes bij elkaar te zien vallen.