Leerpunten in het rapport enquêtecommissie Noord-Zuidlijn.

Vorige week is het rapport van de enquêtecommissie Noord-Zuidlijn gepubliceerd. Een imposant boekwerk van bijna 500 pagina’s. Toch geeft het rapport wel een goede inkijk in het verloop van het project Noord-Zuidlijn en is daarom zeker het bekijken waard.



Een aantal opvallende zaken zijn er in ieder geval uit te halen. Ik noem er hier drie, daarmee ben ik zeker niet volledig.

Allereerst de toch opvallende conclusies dat het project teveel is benaderd als een civieltechnisch project in plaats van het opleveren als van een werkend vervoerssysteem. Gevolg is dat veiligheidsconcepten, installaties, testen en de metrostellen te weinig aandacht hebben gekregen. Heel herkenbaar, maar toch gebeurd het weer.


Als tweede het advies dat vermeden moet worden dat partijen die betrokken zijn bij de voorbereiding van het project belang hebben bij het doorgaan daarvan. Logisch, maar toch wel heel lastig. De basis van ieder bedrijf is natuurlijk continuïteit van werk. Er wordt inmiddels al heel vaak onderscheid gemaakt tussen werken voor de opdrachtgever en werken voor de opdrachtnemer. Partijen, vaak adviesbureaus, die in de voorbereiding hebben geadviseerd aan een opdrachtgever, mogen bij de aanbesteding niet meer mee doen aan de opdrachtnemers kant. Enerzijds vanuit het level-playing field bij de aanbesteding, maar daarnaast ook om te voorkomen dat een adviesbureau er belang bij heeft dat het project door gaat. Adviesbureaus mogen echter wel na de aanbesteding voor de opdrachtgever blijven werken. Sterker nog, dit kan zelfs wenselijk zijn vanuit het belang van continuïteit van kennis en van mensen.


Mijn laatste observatie zit heel erg aan de zachte kant van projectmanagement. De projectorganisatie heet tot 2x toe moeite om de focus te verleggen. Bij de eerste keer moet de focus van de bestuurlijke voorbereiding naar de focus op de inhoudelijke voorbereiding van de aanleg. De tweede keer betreft het de verschuiving van de focus van de voorbereiding van de aanleg naar de focus op het projectmanagement van de uitvoering. Fascinerend! Ook een aspect dat wat mij betreft onvoldoende aandacht krijgt in de projectmanagementliteratuur. Tips en suggesties zijn van harte welkom!