Het wonder van de Noord/zuidlijn - pageturner in de bouwsector

Vorige week heb ik in het kader van een opleidingsmodule het boek 'Het wonder van de Noord/zuidlijn van Bas Soetenhorst geschreven.  De uitspraak van Eberhard van der Laan, dat het een echt pageturner is kan ik van harte onderschrijven. Wat een heerlijk geschreven boek. Naast dat het prettig leest, geeft het boek een mooi inkijkje in het besluitvormingsproces van de Noord/zuidlijn en de actoren die zich daarin begeven.  Heerlijk om op deze wijze dat terug te lezen. Een absolute aanrader.

Tijdens de opleiding hebben we een mooie discussie met Bas gehad. Over de vraag of hij nu vond dat de lijn aangelegd moest worden bleef Bas wat onduidelijk. Hij was wel heel stellig over de toekomst. Ieder groot infrastructuur project is een kostenverslindend fiasco tot de dag van de opening, vanaf die dag is het een groot succes.

Van het kastje naar de muur als er een vliegtuig op je schoorsteen probeert te landen

Twee weken geleden heb ik mij weer eens verbaasd over de versnipperde overheid als het gaat om de luchtvaart. Op zaterdagmiddag probeerde een grapjas in een klein vliegtuig in zijn tuin te landen of vanaf minimale hoogte foto's te maken van zijn huis. Bij iedere poging stond het huis te trillen, vervelender was dat in de polder ook de paarden onrustig werden van het vliegtuig wat erg laag over vloog.

Een zoektoch bij wie  je hierover kan klagen is erg interessant.
- Allereerst maar eens bij het Rijk gekeken, wel informatie over Schiphol en de militaire luchtvaart, maar dan houdt het ook al snel op. Ook bij de inspectie voor de luchtvaart weinig informatie.
- De provincie Utrecht heeft de een klachtenpunt, dat ook geluidsoverlast behandeld. Helaas alleen niet voor vliegtuigen.  Ze verdienen wel een compliment voor de laagdrempeligheid en de snelle reactie binnen 2 werkdagen.
- Door de provincie weer doorwezen naar schiphol. Daar toch maar het klachtenformulier van het bewoners aanspreekpunt schiphol ingevuld.  Om je aan te melden wil men meer gegevens van je hebben dan voor de gemiddelde bonuskaart, maar uiteindelijk kon ik mijn melding maken.
- Twee weken later toch maar eens gekeken hoe het er mee stond, want een reactie sturen doet men niet.  Volgens het systeem was het een opstijgend vliegtuig van de Kaagbaan, en was er geen sprake van grondlawaai. Daarmee is de melding op afgehandeld gezet.

Ik mag hopen dat het vliegtuigje dat boven het dorp vloog niet op schiphol  op de kaagbaan opgestegen is. Het komt er eingelijk wel op neer dat je alleen maar over schiphol  kan klagen.  Voor alle overige klachten is weinig tot niets geregeld.

Mooi experiment sociale innovatie in de bouw

Een prachtig sociaal innovatie experiment in de Bouwsector.

Midden in Amsterdam, recht boven de tunnelbuizen van de Noord/Zuidlijn, zijn op 13 en 14 maart een etmaal lang zes projectmanagers op elkaar aangewezen. Samen moeten ze een oplossing vinden voor een uiterst complex vraagstuk uit de bouw- en infrawereld. Ze mogen daarbij de hulp van de buitenwereld inschakelen, maar...  Bij de missie is alles geoorloofd, zolang ze het maar online en social doen. Ze mogen skypen, twitteren, facebooken, LinkedIn-en, Tumbler en, YouTube-en, whatsapp-en en meer zo vaak en met wie ze maar willen. Lukt het De Zes om zo van binnen de muren van de Beurs van Berlage de sleutels te vinden van hun schijnbare mission impossible?



Dit ga ik zeker volgen, ben erg benieuwd hoe deze dag gaat verlopen.

Gevolgen van te weinig investeren in waterveiligheid

Engeland laat deze week weer zien wat de gevolgen zijn als je te weinig investeert in waterveiligheid. Al sinds de kerst zijn er wekelijks berichten over overstromingen. Deze week is een delegatie uit Nederland in Engeland geweest om te kijken welke hulp er geboden kan worden.



Het principe dat voorkomen beter is dan genezen geldt ook voor waterveiligheid. Dat geldt in Engeland, maar ook in Nederland.

3D printen in de bouw en infrasector

De laatste tijd neemt het aantal vragen en proposities over 3D printen in de bouw en infrasector toe. Het meest bekende voorbeeld is denk ik het 3D geprinte grachtenpand in Asterdam. Erg leuk en inspirerend.  Dat ook Heijmans inmiddels partner is in dit consortium geeft voor mij ook wel aan dat ook de Nederlandse bouwbedrijven deze technologie als kansrijk zien.


3D Print Canal House from 3D Print Canal House on Vimeo.

Ik ben wel benieuwd of er nog andere interessante 3D print projecten in de Nederlandse bouwsector zijn. Voorbeelden, tips en suggesties zijn van harte welkom!  

Duurzaamheid en de bouwsector

De week kwamen er een aantal interessante publicaties langs die laten zien dat de bouwsector nog erg worstelt met transitie naar duurzaamheid.  Allereerst de qoute dat 'Energieneutrale woningen onhaalbaar zijn door gebrek aan innovatie in de bouwsector'.  Dat nodigt natuurlijk uit tot lezen. Een studie van het Copernicus Institute of sustainable development naar het innovatiesysteem in de nieuwbouwsector blijkt de aanleiding te zijn.

In het rapport presenteren de onderzoekers elf aanbevelingen voor verbetering.  Ik ben het met Age Vermeer eens dat de aanbevelingen voor een groot deel open deuren betreffen. Verder wordt er veel verwacht van lokale overheden en instrumenten, ik vraag mij af of je dat in deze tijd van krimpende en bezuinigende gemeenten kan verwachten.

Ook interessante is het rapport dat de Ellen MacArthur Foundation en McKinsey presenteerden op
het World Economic Forum in Davos over de economische voordelen van de circulaire economie.

De circulaire economie moet volgens het rapport een drijfveer zijn voor industriële innovaties en waardecreatie in de 21^e eeuw. De belangrijkste doelstelling van het rapport is een specifiek actieplan op te stellen voor koplopende bedrijven. De auteurs van het rapport geven zeven hoofdboodschappen aan deze bedrijven mee.

1. De circulaire economie bevordert welvaart en werkgelegenheidCirculaire verdienmodellen zullen een steeds grotere concurrentie vormen voor het traditionele, lineaire model. Ze creeren meer waarde creeren per eenheid grondstoffen. Belangrijk, nu grondstoffen schaarser lijken te worden.

2.Supply chains worden wereldwijd steeds meer circulair
De kosten van ruwe grondstoffen nemen toe, terwijl de kosten van teruggewonnen materialen afnemen. De verstedelijking draagt hieraan bij: grondstoffen zijn meer geconcentreerd en kunnen gemakkelijker gerecycled worden. Geavanceerde track-and-trace-systemen verhogen daarbovenop de efficientie van het proces.  Ook regeringen bieden een stimulans voor de circulaire supply chain. Hogere kosten voor stortplaatsen verhogen het concurrentievermogen van circulaire producten.

3. Ketenbeheer als sleutel tot verandering Er zijn drie belangrijke barrieres voor het veranderen van de globale supply chain. Dat is ten eerste de geografische verspreiding van grondstoffen (Midden-Oosten en Afrika), productie (China) en consumptie (VS en Europa). De andere twee hordes zijn de complexiteit van materialen en de lock-in in het lineaire model.

Goed ketenbeheer gaat cruciaal zijn. Het draait ten eerste om retour-logistiek: grondstoffen moeten terug kunnen stromen van de plek van consumptie terug de supply chain op. Een uniforme kwaliteit van grondstoffen en materialen is daarbij een randvoorwaarde.

4. Definieer de juiste materialen De lijst van beschikbare en gebruikte materialen groeit elke dag. Die complexiteit moet beteugeld worden. Een selectie van een set pure grondstoffen die op grote schaal gebruikt kunnen worden is nodig. Voor deze set van grondstoffen moet het systeem gereorganiseerd en geoptimaliseerd worden.

5. Begin met vier categorieen van materialenDe bouwstenen voor de circulaire economie moeten zorgvuldig gekozen worden. Kies je de juiste grondstoffen, dan kan een kleine groep multinationals een levensvatbare markt creeren.

Volgens de auteurs zijn vier groepen grondstoffen geschikt:

Golden Oldies: De bekende materialen die gerecycled kunnen worden. Soms zit er echter nog verlies in het recycleproces. Voorbeelden zijn papier en glas.

High Potentials: Materialen zoals polymeren (bijv. polypropyleen) die in grote hoeveelheden worden geproduceerd, maar geen systematische oplossing voor hergebruik kennen.

Rough Diamonds: Bijproducten afkomstig van bewerkingsprocessen, zoals CO2 en voedselverspilling. Steeds vaker kan dit procesafval toch gevaloriseerd worden.

Future Blockbusters: Materialen die de potentie hebben door te breken. Speciale aandacht gaat uit naar bio-based materialen en grondstoffen die geschikt zijn voor 3D-printing.

6. Initieer een reeks 'Trigger Projects' om de kritieke massa te bewerkstelligenKies een materiaal uit een van de vier categorieen (zie punt 5) om een pilot-project mee te beginnen. Resultaten voor een materiaal zullen vaak goed van toepassing zijn op andere materialen uit dezelfde categorie. Na het eerste succes kunnen stakeholders sneller oplossingen uitrollen voor andere materialen in die categorie dan in een keer de hele categorie te dekken.

7. Concrete resultaten kunnen er binnen twee jaar zijnEen groep leidende bedrijven uit het netwerk van het Wereld Economisch Forum en de Ellen MacArthur Foundation kunnen actie ondernemen om de transitie naar de circulaire economie te versnellen. Tastbare uitkomsten zijn binnen twee jaar mogelijk.

Met bovenstaande boodschappen in gedachten gaan deze bedrijven voordeel halen uit de circulaire economie als first-movers. In het rapport worden vier tot vijf 'golven' uitgelegd, waarin het actieplan bewerkstelligd gaat worden. Verwachte opbrengst: tenminste $ 500 mln aan omzet, 100.000 nieuwe banen, en 100 miljoen ton aan vermeden afval.