Rol van de overheid bij innovatie

Het blijft een bijna fundamentele discussie, wat is de rolverdeling tussen overheid en bedrijfsleven als het gaat om Innovatie. In het Topsectorenbeleid is het bedrijfsleven heel nadrukkelijk aan de top van de Gouden driehoek gepositioneerd.  En terecht, want veel innovatie komt uit het bedrijfsleven en het vermarkten van innovatie is ook bij uitstek een rol voor het bedrijfsleven.

En toch voelt het ook niet helemaal juist.  Heel veel fundamentele innovaties en systeemsprongen zijn door het bedrijfsleven groot gemaakt, maar als je op zoek gaat naar de kiem, kom je uiteindelijk toch bij de overheid uit.  Juist in die eerste, nog onzekere fase zijn de risico's vaak te groot voor de overheid. Dit prachtige artikel over de 'grootste uitvinder aller tijden' kwam ik in februari tegen, en heb ik sindsdien al diverse keren terug gepakt. Het mag op dit blog niet ontbreken.

Het is geen of-of discussie. Het is een samenspel tussen overheid, markt en bedrijfsleven. We moeten van een 'gouden driehoek' naar een 'gouden bal' die gaat rollen.  Dat begint met uit de fundamentele discussie komen en op basis van complementariteit gaan samenwerken en innoveren.

Rapportage water in beeld 2014 gepubliceerd

Deze week is door de Minister de rapportage Water in Beeld 2014 naar de Tweede Kamer gestuurd. De rapportage beeld een mooi overzicht van de stand van zaken in de Watersector. Met veel interesse heb ik uiteraard de paragraaf over Kennis en Innovatie (zie bladzijde 22/23) gelezen. Zowel Innovatie binnen het hoogwaterbeschermingsprogramma als het uitdagen van de markt via innovatieve inkooparrangementen komen hier aan de orde.

Bekijk de rapportage water in beeld hier.

We gaan naar de Veluwe - 3

We gaan naar de Veluwe!  Sinds deze week is het definitief. Alle ontbindende voorwaarden op de Abel Tasmanstraat en op de Klarenweg zijn verlopen, there is no way back. ;).  Ondanks dat je weet dat het inroepen van ontbindende voorwaarden een zeldzaamheid is, valt er toch wel een klein stukje onderhuidse spanning weg.  Heerlijk dat we ons nu echt op de verhuizing kunnen gaan richten. Daar hebben we afgelopen donderdag het glas op geheven toen we met de familie uit eten waren.

Leuk dat verhuizen, maar het betekent nogal wat:
- Twee notarissen, een voor de verkoop en een voor de aankoop.
- Makelaar, financieel adviseur en hypotheekverstrekker,  inmiddels is  de offerte binnen. Gelukkig, want vanwege de bijzondere constructie is het geen standaardverhaal. Meerwaerde heeft hier echt goed werk geleverd.
- Verzekeringen aanpassen, Gas licht water regelen.
- Een specialist ingeschakeld om TV en Internet om te zetten. KPN werkt altijd prima, maar een internetabonnement verhuizen is meestal aanleiding voor gedoe.
- Een verhuizer, inmiddels ook al geboekt.  De partij begint inmiddels de familieverhuizer te worden.

Verder natuurlijk ook al druk aan de slag om het huis helemaal naar ons zin te maken. Allereerst betekent dat stallen plaatsen, zodat Simba eind juni ook over kan richting Hulshorst.  Leveranciers zat, maar we zijn wel blij dat we uiteindelijk bij axxent stallenbouw uitgekomen zijn.  We zijn bij verschillende referentieprojecten gaan kijken, het ziet er echt prachtig uit.  Onze stallen gaan een variant op deze worden.

Tot slot gisteren over de keukenboulevard gelopen. Een nieuwe keuken is nodig en staat gepland voor het najaar.  Gezien de levertijden moeten we deze zomer dan wel weten wat we willen.  Na een middagje oriënteren begint dat al behoorlijk vorm te krijgen.

Nadenken over een gezinshuis - 4

Door alle aandacht voor de verhuizing zou je bijna vergeten dat we ook nog bezig zijn met het nadenken of we een gezinshuis willen starten, zie ook dit blog. En uiteraard ligt de focus de afgelopen weken even bij de organisatie van de verhuizing en alles wat daarbij komt kijken, maar ook dit spoor staat niet stil.

Zo hebben we inmiddels met gezinshuis.com samen geconcludeerd dat er genoeg basis en vertrouwen is aan beide zijden om weer een volgende stap te zetten. Dit betekent allereerst een stuk screening door middel van een VOG, als dat verder allemaal akkoord is zal de volgende stap een assesment zijn.

Met de aankoop van de klarenweg kunnen wij weer verder met de plannen. We weten nu wat voor pand we straks hebben en kunnen aan de slag om onze ideeën concreet uit te schrijven naar deze locatie.  Dat zit al goed in het hoofd, nu nog even netjes op papier krijgen en ook zorgen dat de cijfermatige onderbouwing helemaal klopt.  Ook op dit front blijven het dus spannende en leuke tijden.

Eerste schetsen Icoon Afsluitdijk bekend gemaakt

Eind vorig jaar heb ik geschreven over het Icoon Afsluitdijk, een opdracht die vanuit Rijkswaterstaat aan Studio Roosegaarde is verstrekt.  Daarna is het stil geweest. Bewust om studio Roosegaarde de tijd en ruimte te geven om in alle rust aan het ontwerp van het icoon Afsluitdijk te werken.

Deze week was een bijzondere week voor de Afsluitdijk en voor mijzelf. De eerste schetsontwerpen van het icoon Afsluitdijk zijn gepresenteerd en het werken in stilte is daarmee doorbroken. Omdat ook het ontwerp rijksinpassingsplan voor de Afsluitdijk ter inzage is gelegd deze week, was de Afsluitdijk al veel in het nieuws, ter gelegenheid van dit moment is een nieuwe film over de Afsluitdijk gepresenteerd.

 



Maar terug naar het Icoon Afsluitdijk. Na maanden werk in stilte is het ontwerp deze week gepresenteerd aan de meest betrokken partners.  Die waren positief.  Ook zijn de eerste concepten voor het Icoon Afsluitdijk door Daan Roosegaarde en  Minister Schultz getoond in  DWDD. Leuk om de voorbereiding hiervan mee te maken en ook te zien hoe het resultaat in de uitzending dan is. Een bijzonder hoogtepunt dit jaar.

Verder kennis maken met ontwikkelingen het waterveiligheidsdomein

Nadat de eerste weken in het teken stonden van het leren kennen van de collega's bij het hoogwaterbeschermingsprogramma, begin ik nu ook steeds meer te leren en ervaren van de pilots en partijen rondom het hoogwaterbeschermingsprogramma. Naast kennis, innovatie en opleidingen zitten ook het faciliteren van slimme marktbenaderingen bij mij in het team. Juist de combinatie van deze thema's levert interessante dwarsverbanden op!

Afgelopen maandag hebben we om de tafel gezeten met de grondlaboratoria die verantwoordelijk zijn voor de analyses van al het grondonderzoek dat er bij bouwprojecten plaats vinden. Interessante en boeidende wereld. Voor mij wel weer even schakelen, ik had in het weekend ervoor nog even mijn grondmechanica opgehaald om mij goed voor te bereiden.  Interessant om te zien wat deze labs doen, en hoe belangrijk zij zijn voor het hele waterveiligheidsdomein.

De week eindigde deze week met een bijeenkomst van alle projectoverstijgende verkenningen. Deze POV's zijn in het leven geroepen om projectoverstijgend te werken aan uitdagingen die breder zijn dan binnen een regulier project. Achtereenvolgens zijn we bijgepraat over de POV Piping, de POV macrostabiliteit, de POV waddenzeedijken en de POV centraal Holland.  Mogelijk komt er volgend jaar nog een POV bij. We hebben gekeken hoe de POV"s van elkaar kunnen leren en wat we vanuit de programmadirectie Hoogwaterbeschermingsprogramma's kunnen doen om de succeskans van de POVs te vergroten.

In het noorden wordt tot slot ook gewerkt aan een pilot Keileem.  Knap hoe men dat daar aan het oppakken is. Zie hier voor een overzicht van de plannen.

Handreiking innovatiegericht inkopen in Nederlands beschikbaar

Sinds begin april is de “Guidance for Public Authorities on Public Procurement of Innovation" die door de Europese Commissie geschreven is, ook in het Nederlands beschikbaar. De "Handreiking Innovatiegericht Inkopen, richtsnoeren voor overheidsinstellingen" is beschikbaar op de website van het programma Inkoop Innovatie Urgent.

Omdat de handleiding letterlijk vertaald is blijft het geheel een wat instrumenteel overzicht van inkoopvormen die passen bij innovatiegericht inkopen. De zachte kant die nodig is om innovatiegericht inkopen mogelijk te maken blijft hierdoor onderbelicht, maar daar heb ik in dit blog ook al over geschreven.

advies innovatie in de waterketen

Eind april heeft de adviescommissie Water een advies gepubliceerd over innovatie in de waterketen. Interessant advies, met een aantal mooie kansen. Zo concludeert de adviescommissie dat de waterketen goed op weg is, maar dat er op het vlak van innovatie nog wel kansen liggen. Zo worden cross-overs met andere sectoren (logistiek, gezondheidszorg, energie) als kans gezien. Ook kan er nog meer gebruik worden gemaakt van experimenteerruimte.

Belemmeringen zijn er ook. Gelukkig ontbreekt het aanbestedingsproces in dit rapport wel (zie mijn vorige blog). De belemmeringen zitten met name op fiscaal en juridisch vlak.  Zo is in de afvalstoffen- en mestregelgeving nog niet geregeld dat teruggewonnen grondstoffen als grondstof worden gezien.  Ook belemmert de Btw-regelgeving publiek private samenwerking.

De commissie adviseert ook het verder toepassen van revolverende fondsen. Een prachtig voorbeeld uit de waterketen is uiteraard het voorbeeld van de Nereda waterzuiveringstechnologie.

Schuilen achter de aanbestedingsregels

Afgelopen week stonden er in de Cobouw een tweetal artikelen over de innovatie in de bouw (artikel 1, artikel 2). Blij met de aandacht voor innovatie, maar al lezende kom je dan toch een aantal keren behoorlijk teleurstellende uitspraken tegen.

Zo wordt er al jaren gewerkt in de sector aan vernieuwende vormen van aanbesteden, iets waarbij we als Nederland echt voorop lopen.  Eerst door de geïntegreerde contractvormen, en de laatste jaren is daar ook de ontwikkelingen van innovatiegericht inkopen bijgekomen.

Toch zie ik in de lijst met belemmeringen onderaan het artikel opnieuw het aanbestedingsproces terug komen. Ook Martin van Pernis noemt de aanbestedingsregels als een belemmering.  Terwijl als je de mensen spreekt die er verstand van hebben, de inkopers en de juristen, het aanbestedingsproces en de aanbestedingsrichtlijnen de belemmering helemaal niet hoeven te zijn.

Waar zit het hem dan wel? In de zachte competenties: Lef, daadkracht en de professional ruimte geven om een goede afweging te kunnen maken. Bij de start van innovatiegericht inkopen dachten ook wij dat we in de aanbestedingsregels moesten zoeken, inmiddels ben ik, en collega's die aan dit onderwerp werken, tot de conclusie gekomen dat  dat het probleem daar niet zit. Qua aanbestedingsregels kan er heel veel, zeker met de nieuwe richtlijn straks.  Maar durven we daarvan gebruik te maken?

Langzamerhand zou je bijna denken dat het benoemen van aanbestedingsregels als belemmering een papagaaireactie is, want dat roept iedereen. Of is het een mooi excuus om de echte belemmering te maskeren?  Want zijn het niet de bestuurders die ruimte moeten scheppen in de cultuur zodat de professional de aanbestedingsrichtlijnen echt kan gebruiken om innovatie te realiseren?  Want waar dit wel gebeurd ontstaan er mooie dingen, daar zijn voorbeelden te over van.